Esparbel Rondador

Blog d'un esparbel que fa unas añadas s'en fue t'al norte, an pleba de la nieu de peren y no conoxioron mai l'imperio romano, dimpues s'en fue t'al sur, an os alpes y ro mediterraneo se i troban, prou luego estie en a isla d'a libra y o burger King, ascape torne a cambear de nido, y pare por as tierras d'a txalaparta lo txistu y o fromache d'idiazabal. pero o suyo prexinallo ha estau de peren en as bals aragonesas y como fer ta tornar-ie.

26.9.06

Ez dakit.....(no se)


Ya fa cuasi 3 añadas que plegué ta tierra basca (euskalherria dizen por asti), y poquet a poquet pues aprendes parolas, bellas frasecicas, a contar dica 10.. y eso que bi'n a garra presona que me menaza ta que aprenda, pero cada diya aprendo una fateza.

Pero güe ha estau diferente, he clamau t'al serbicio basco de emplego, ta demanar informacion sobre un treballo prou interesante, y han refusau darme informazion en castellano, m'an dito que no yera posible temporalmente., y tiengo que reconoxer que m'he puesto furo.

Soy o primero que creigo en o refirme d'a lengua en tozs os rans, en o emplego diario, en que siga un meyo d'esprision normal....pero tan y mientres haiga una gran parti de la poblazion que ancara no charre l'euskara, cal donar tots os serbizios en as dos lenguas(ofizialmente si que lo fan, anque a reyalida siga distinta). Y si no lo fas, metes a ras chens furas(como yo iste maitin), y fas que a dreita española tienga mas argumentos, y que chens como yo tiengan bel dandalo. Y no aduyas, mas bien ficas una traba ta l'esdebenidero.

Espero que no suzeda asoben, y que siempre sigan prestos os decumentos en as dos lenguas.... Y en o esdebenidero, cuan tota a Poblazion siga "euskalduna"( como dizen por asti), ya beigan como fan.

Nusatros, los aragoneses, no tenemos que estar ecstremistas, si empentamos mmuito y esdebenimos ecstremistas, no faremos amigos, cal no reblar mai, pero paremos cuenta no faigamos masiada fuerza......e ista fuerza se torne contra nusatros.

22.9.06

Nazis....



Fa unos diyas que no escribo cosa. He estau triballando en ALemania, y no plegue ta casa que ayere de nueis.

Istos dietas No se charra en Alemania que de una cosa. Un partiu, el NPD(www.npd.de) biene de entrar en o Parlamento rechional de Mecklenburg-Vorpommern en as eleucions que se celebron iste domingo pasau. NPD ye o partiu NAZI de alemania. Dica no fa muitas añadas no podeban presentarse en as eleuccions,(no les ne dixaban).
Pero agora bienen de entrar en o parlamento de una rechion d'o que dinantes de clamaba DDR(Republica Democratica Alemana-RDA).
Istos esbarrenaus dizen que o Quiesto amigo Adolfo Hitler yera un Santo, y que o ecsterminio no estie berda. que ye un prexinallo d'os chudios y os americanos.

Cal dizir que o refirme no lo troban que en as zonas mas deprimidas, do a chen no ha de triballo y do as chens dirian "Si" sin de dandalos si retornara un sistema comunista.

Os partius grandes dizen que si totas as chens botaran y l'astenzion no estiese tan gran como ye o porcentahe de botos del NPD no plegueria ta lo 5%, minimo que cal tener en Alemania ta entrar en un parlamento.

L'Esparbel contina rondando.....

18.9.06

Sin Sentiu



O biernes de nuei binie dende Londres do bi he estau bells diyas. Y a "segurida" que diz que han en os aeroportos ye a saber-lo de redicula.

Por una parti estan as restricions en as cosetas que puedes puyar con tu ta l'abion, que no son as normals que bi'n ha en otros puestos:

--> No se puede puyar con dengun liquido, pero iso quiere dizir cualiquier mena de liquido, ni augua t'al biache. Y si ye menister porque tiens una maladia u ye comida ta un bebe, cal que le gustes deban d'os polizias ta que biegan que no yes terrorista; amas de portar bel decumento de un doctor anglés que diga que tiens a maladia.

--> No se puede puyar que un bulto, quie dizir que si una muller porta un bolser, ya no puede puyar cosa mas!!, y cal que siga tan petito, que anque biaches que por un solo diya con un bolser pequeñer, no se puede puyar con el.

Por otra parti son os polizias angleses con unos pistolons como dallas, con ropas antibalas, que en trobas a camatons por tozs os cados d'o puesto.

Pero o pior esta o trato que recullen os biachers, Cal a pasar o ocntrol sin de calzero, solenco y a polizia cachea un por un, toz los biachers, no dizen sisquiera porfabor u grazias, ye como cuan ficas as güellas en o redil.

Y se meten ancara mas furos con os que paizen arabes, u los que leban greñas.... si yo queriese meter una bomba suposo que no lebaria greñas ni paizeria arabe, no?....YE REDICULO

Pero cuan ya yes dintro, puez comprar lo que te cuaque, incloso bella cosa ta beber y minchar, pero iso si, bien caro que ye. Y en lo abion tamien puedes gustar lo que te cuaque, pero tamien si te dixas os diners..... Asinas que ye un negozio....

Y tamién ye prou interesante ta las intempresas tradizionales d'abiazion, ya que no estaban que las "low cost" que dixaban puyar tot que querebas ta l'abion, y agora con istos controls rediculos, as interpresas "low cost" pierden ista abantacha que teneban frente as tradizionals.

Y o mas Rediculo ye que iste trato no se fa que en Inglaterra, porque si biachas dende cualisquier puesto ta inglaterra tot ye normal. Solamen si sales dende o pais d'os fillos de la gran bret.... te fan a tana.

Güe boi ta Frankfurt, y abos contare como son as cosas por iste puesto.....

Esparbel Rondador.

12.9.06

1 Chinero 2007


L'añada benien l'irlandes, u gaelico estara nueba lengua ofizial d'a union europeya. Ya fa muitas añadas cuan estie unos meses en Irlanda, e ixe parlache rarizo, que paizeba una canta, que trobaba escrito en cualisquier esquina, pero que rara bez ascuitaba, clamó la mia atenzion. Dende allora siempre me ha cuacao saper que pasaba con ista lengua, y agora son de enoragüena porque a la fin la EU reconoxe a lengua como ofizial de primer ran.

Sin dembargo, no tot son buenas notizias. y l'esdebenidero ye pleno de boirons. En o mapa que biengo de i-ficar podez bier as zonas do la lengua se parla tots os diyas como lengua de triballo, comerzio, ... ye o que os irlandeses claman "Gaeltacht" y han un status espezial. Pero son espazios rurals, y no i biben que 80.000 presonas alto u baxo en istos territorios.
Anque as zifras ofizials digan que son 1.6(25% d'a poblazion) millones os que sapen charrar a lengua, Naide charra d'o ran de conoxedura, y casi no bi'n ha de chen que charre de contino!

O lumero de fablans no ha feito que baixar dende o 1916 que Irlanda se fizié independien, y a lengua esdebino ofizial en tot o pais. Creigo que ye platero que no ye sufiziente con a ofizialidad, anque prou importan, sino que cal triballar de bien y con rasmia ta esfender una lengua.

esparbel rondador

8.9.06

Tornar t'o niedo


Güe ye biernes, e iste cabo semana boi ta casa d'os mios pais, l'esparbel torna t´o niedo.
Pero como cada begada que i boi, caldra que pase or as curbas de Yesa.....
Y me tornare fato de tanto chirar y chirar.
cada bagada que nabeso l'entibo me meto triste, muito triste, y cuando se beyen os muros de l'hotel de Tiermas que amanixen de baxo as aiguas, ancara me meto mas triste, pero d'isto ya en charrare un altro diya.
Lo que me mete furo ye la carretera/comunicazions que bi'n ha entre Nabarra y Aragón. Y que a carretera que bi'n eba cuan yo yera chicorron y iba ta Pamplona, ye a mesma do sieclo XXI, que emplegare ista tardi cuan baiga ta "casa".
Cuan no i trobas zientos de turistas que bienen y ban.( contra mas añadas pasan, ye mas difizil ),
bi trobas de chabalins, paniquesas, rabosetas.....tota una mena d'animals que quieren nabesar a carretera y plegan esclafaus contra lo morro de bel auto.
Dende que iba a Pamplona de chicorron toz tarten de ixa nueba bia ( autobia u carretera amillorata, u cualisquier cosa millor d'a carretera qu'en tenemos) , pero ancara no s'ha feito cosa. Y tiengo a saberlo de dandalos, de si se fara ascape como beluns dizen(politicos), u si ixos debanproyeutos, estudios y promesas ban rematar antes de que o esparbel faiga un niedo en Aragon.
Os Nabarros bienen d'aturar as suyas obras que ya eban prenzipiau porque dizen que no quieren rematar as obras antes de que Aragon sisquiera prenzipie as suyas.
Y En a Parti Aragonesa.....qui sape?..........
Güe bos dixo sin mas tartir, y cuan torne a semana prosima, bos contare mas cosetas d'o camin de cabretas que boi fer d'asti enta Chaca en que nimbie iste Post.

esprisions y buen cabo semana

Esparbel Rondador

7.9.06

Casa de España....


Fa bels añadas, cuan plegué ta Alemania, yo solo quereba aprender a lengua, asinas que no faceba que triballar, estudiar aleman en a Escuela d'adultos, y charrar con os poquets alemans que m'achuntaban.

Luego de 4 u 5 meses sin bier a os mios pais, y a os mios quiestos amigos, m'en dicié que caleba trobar chen d'a tierra, rechire en o lugar, y trobe una "Casa de España".

Ista Casa de España yera chicorrona, y paiceba que s'eba quedau en as añadas 60, cuan as chens que i yeran, plegueron ta Alemania. No i habeba que hombres, chubilaus tots, chugando al Mus, fartos de bin, y s'ascuitaba "Mecagüendios!" "Joé!, que no tiene ni puta idea!!!""Por los clavos de cristo!!".....

O puesto paiceba un bar de un lugaron chicorron d'istos que puez trobar cuan bas a lugars de no mas de 10 casas, miaja escoscau, un par de Jamones colgaban en una esquineta, y yera pleno de foticos a saberlo de biellas de Extremadura, Andalucia, Castiella..., demané porque no bi habeba denguna de Aragón, y me dizion que si, que bi habeba una de Torla, en blanco y negro.

No m'en remero d'os nombres d'as chens que bi trobé, pero no se creyeban que un choben estiese en o puesto, y cuan lis dizié que faceba bels meses que i yera, me dizion que tornara ascape, que sino no tornaria mai!, y prou importan, que no me casara con una alemana..:-), que beluns ya lo habeban feito.... y no paiceban contentos. (en isto zaguero, pense que si en teneban de razon).

Cuan pregonte si belun yera aragonés, me dizión que ya no en quedaba denguno; que tots yeran tornatos ya ta Aragon, que solo quedaba belun fillo d'aragonés ya meyoaleman (u aleman entero).

Como no bi habeba aragoneses en o puesto, y no podeba chugar al quiesto Guiñote, no torne que una o dos begadas. pero me fa goyo pensar que isos aragoneses que tenion que marchar triballar ta alemania ancara sentiban a tierra y yeran tornatos ta casa luego de muitas añadas, y no habeban dixau de zaga que una fotico de Torla.

6.9.06

Sapebaz que.....



Güe boi contar una coseta curiosa, Sapebaz que fa bels añadas... no m'en remero bien (1999-2000 alto u baxo), Una imachen parellana a ixta estié a imachen de "España" en Alemanaia?

Estie una campafa que fizió "la oficina de turismo española en Alemania", y se podeban trobar foticos de Riglos en cualisquier lugar de Alemania.(quizas bi estié un oscense triballando
en a campaña....)

Ye facil prexinar que naide sapeba do yera ise mon rarizo, una miajeta royo, y cuan les dizeba que yera aragones, y que yo eba naxiu en isa redolada, habeba muitos que mai habeban ascuitau la parola "Aragon".

Asinas que cal fer mas astrapaluzio ta que se mos ascuite y se charre de nusatros. Y desincusas como que semos prou choicots no me cuacan miaja!

Yo ya fa muitas añadas que baiga do baiga dixo platero bi ha mas que "Katalonien, Baskenland, Malorka y Teneriffa".

Esparbel Rondador

5.9.06

Rondador de Perén........y ta cutio!

Hola a toz!

Ye la primera bagada que escribo en Internet, y antimás m'a parexiu que cal que lo faiga en a ista lengua tan polida que beluns quieren amortars y belatros no quieren esfender, yo ya fa un camaton d'añadas que m'en soy ito d'a tierra aragonesa, y solamen d'ista mena, escribindo, puedo refirmar a ixos poquers que ancara la i-charran.

Ya no torno que de tan en cuan ta aragon, y ancara menos ta la mia bal, pero fa-me a saberlo de goyo leyer cualisquier coseta n'aragones, asinas que creigo que ye chusto que yo tamien en escriba beluna.

Me cuacaria muito poder tornar ta la mia tierra, y cuan siga posible ya lo en fare. Pero tan y mientres prebare que iste blog siga un contauto con a tierra de os mios pais y os mios lolos, y como diz a "Ronda de Boltaña": "El pais de mis hijos serás".

Esprisions,
Esparbel Rondador